Fertilite Tedavisi: Değerlendirme ve Tanı

Fertilite Tedavisi: Değerlendirme ve Tanı

Üreme tedavisi, bireylerin çocuk sahibi olmalarına yardımcı olan bir dizi tıbbi prosedürdür. Tedavi IVF, OI, IUI gibi tekniklerden oluşur.

Üreme Tedavisi Nedir?

Üreme tedavisi, bireylerin çocuk sahibi olmalarına yardımcı olan bir dizi tıbbi prosedürdür. Tedavi, her birinin avantaj ve dezavantajları olan çeşitli tekniklerden oluşur. Ayrıca bu tedaviler düşük sperm sayısı, ovulasyonu sağlayan hormon bozuklukları ve fallop tüplerinin tıkanıklıkları gibi sorunları da ele alır.

Gebe kalma tedavileri, aile kurma konusunda zorluklarla karşılaşan birçok kişiye umut ve çözüm sağlamıştır. Sizin durumunuza göre cerrahınız özel bir tedavi planı oluşturur. İnfertilite kaynaklı üreme tedavisine ihtiyacınız olduğunu gösteren işaretler vardır.

Üreme Ne Demek?

Üreme, canlıların yeni bireyler oluşturmak için genetik materyallerini aktardıkları biyolojik bir süreçtir. Bu süreç, türlerin devamlılığını sağlamak ve genetik çeşitliliği artırmak için hayati öneme sahiptir. Çocuk sahibi olmanızı sağlayan organlar ve yapılar bütününe ise üreme sistemi denir. Bu sistem, cinsel üremeyi destekleyen ebeveynlerdeki sperm ve yumurta hücrelerinin oluşumu, buluşması ve döllenmeyi sağlar. Ancak bazı durumlarda üreme sistemi görevini gerektiği gibi yerine getiremez ve infertilite tedavisi almanız gerekebilir.

Üreme Tedavileri Almaya İhtiyacınız Olup Olmadığını Nasıl Anlarsınız?

Üreme tedavisi, aşağıda listelenen belirtilere sahip olanlar için uygundur:

Eğer bir kadınsanız ve

- Rahim ve fallop tüplerin açıklığı yeterli değilse.

- Polikistik Over Sendromu (PCOS) gibi rahatsızlıklarınız varsa.

Eğer bir erkekseniz ve

- Düşük sperm sayısı veya anormal sperm şekli gibi sorunlar yaşıyorsanız.

- Belirli kısırlık belirtileri deneyimliyorsanız.

Eğer bir çiftseniz ve uzun bir süredir (6 aydan fazla) çocuk sahibi olamıyorsanız, üreme tedavisi için uygun olabilirsiniz.

Üreme Tedavisi Türleri

Üreme tedavisi, çocuk sahibi olmanıza yardımcı olacak kompakt bir plandır. Cerrahınızın genel sağlığınıza, yaşınıza veya özel durumunuza göre önereceği cerrahi ve cerrahi olmayan fertilite tedavileri vardır.

Cerrahi Olmayan Doğurganlık Tedavileri

Ovulasyon İndüksiyonu (OI)

Ovulasyon indüksiyonu, yumurtalıkları ovulasyon dönemi içerisinde yumurta bırakmaya teşvik etmek için ilaç almayı içeren cerrahi olmayan bir tedavidir. Genellikle düzensiz yumurtlaması olan kadınlar için kullanılır. Bir ovulasyon dönemi sırasında, ilaçlar tipik olarak adet döngüsünün ilk haftasında reçete edilir.

OI çok etkili olsa da OHSS (yumurtalık hiperstimülasyon sendromu) ve birden fazla yumurtanın salınması nedeniyle yüksek riskli gebelik potansiyeli gibi riskler de taşır.

İntrauterin İnseminasyon (IUI) 

IUI üreme tedavisi, döllenmeyi kolaylaştırmak için spermin doğrudan rahim içine yerleştirildiği bir prosedürden oluşur. Sebepsiz infertilite veya açıklanamayan sperm anormallikleriniz varsa, cerrahınız bu tedaviyi almanızı önerebilir.

Bu tüp bebek süreci, eşinizin doğal döngüsü ile veya yumurtlamayı uyarmak için doğurganlık ilaçları ile koordine edilir. İntrauterin inseminasyon işleminden önce, eşinizden veya bir donörden alınan sperm "sperm yıkama" adı verilen bir işlemle hazırlanır. İşlem sırasında sperm, kateter adı verilen ince bir tüp ile doğrudan rahim içine yerleştirilir. Aşılamadan sonra gebelik belirtileri yaklaşık 6 gün sonra gözlemlenebilir.

IUI, diğer tedavilere kıyasla daha uygun fiyatlı bir üreme tedavisi seçeneğidir. Bununla birlikte, aşılama sonrası süreçte kateterin yerleştirilmesi nedeniyle hafif bir enfeksiyon riski ile birlikte gelir.

İn Vitro Fertilizasyon (IVF) Nedir?

IVF açılımı in vitro fertilizasyon olarak geçer. IVF, yumurtaların bir kadının yumurtalıklarından çıkarıldığı ve embriyo oluşturmak için bir laboratuvarda sperm ile döllendiği cerrahi olmayan ve gelişmiş bir tüp bebek tedavisidir.

Tüp Bebek Nedir?

Tüp bebek nasıl yapılır sorusunun cevabı döllenme işleminin laboratuvar ortamında gerçekleştirildiği ve daha sonra oluşan embriyonun anne adayının rahmine transfer edildiği süreç olarak verilebilir. Tüp bebek transfer süreci, ovulasyon indüksiyonu ile başlar.

Yumurtalar alındıktan sonra in vitro fertilizasyon kliniğinde döllenme için bir laboratuvar kabında sperm ile birleştirilir. Embriyoların genetik sağlığını değerlendirmek için cerrahınız tüp bebek aşamaları sırasında Preimplantasyon Genetik Tanı (PGT) uygulayabilir. Bu test, seçilen embriyoların genetik bozukluk veya kromozomal anormallik içermediğinden emin olmak için yapılır.

Embriyolar büyüme gösterdiğinde, cerrahınız embriyo transferi için bir veya iki sperm seçecektir. IVF tüp bebek başarı oranı yaş ve infertilitenin altında yatan nedenler gibi çeşitli faktörlere bağlıdır.

İn vitro tedavisinde embriyo transferi sonrası erken doğum, düşük doğum ağırlığı veya OHSS gibi çeşitli riskler oluşabilir. Tüp bebek süreci birçok avantaj sunar ve bireylere çocuk sahibi olma şansı verir.

İntrasitoplazmik Sperm Enjeksiyonu (ICSI) Nedir?

ICSI üreme tedavisi, IVF tedavisinin özelleşmiş bir şeklidir. Erkek kısırlık testi ile teşhis edilen ciddi bir erkek faktörü kısırlığı vakası varsa, cerrahınız ICSI tedavisini uygulayabilir.

ICSI sırasında ovulasyon testi yapılır. Yumurtalıklar uyarıldıktan sonra ovulasyon belirtileri gözlemlenir ve yumurtalar yumurtalıklardan alınır. Embriyoloğunuz sperm ve yumurtaları bir kapta karıştırmak yerine tek bir sperm seçer ve bunu doğrudan yumurtaya enjekte eder. İnseminasyon sırasında sperm sayısı son derece düşükse, hareketlilik zayıfsa veya sperm morfolojisi ile ilgili sorunlar varsa, bu teknik döllenme şansını önemli ölçüde artırabilir.

Kısırlık sorunlarının erkek çocuklara aktarılması konusunda endişeler vardır. Ayrıca, ICSI tipik olarak geleneksel IVF'den daha pahalı olduğundan, genellikle sadece gerektiğinde tavsiye edilir.

Donör Yumurtaları veya Spermleri

Kadınlar ovülasyon takibi aşamasından ve erkekler de açıklanamayan infertilite sonucu doğurganlık testi aşamasından sonra, cerrahınız çeşitli tıbbi nedenlerden dolayı kendi gametinizi kullanamayacağınızı tespit edebilir. Bu üreme tedavisi sırasında cerrahınız bir donörden alınan yumurta veya spermleri kullanacaktır. Bu yöntem dondurulmuş embriyo transferi tedavisini de içerebilir.

Donör yumurtası veya spermi kullanmanın faydaları arasında, aksi takdirde imkansız olacağı durumlarda hamileliği mümkün kılmak yer alır. Karşılaşabileceğiniz psikolojik zorluklara ek olarak, süreç sizin için uzun sürebilir.

Cerrahi Doğurganlık Tedavileri

Laparoskopik Cerrahi

Laparoskopik cerrahi, anahtar deliği tekniği olarak da bilinir. Minimal invazivdir ve infertilite nedenleri teşhis edilir. Ayrıca, kısırlık sebepli durumların tedavisinde yaygın olarak kullanılır. Karında, içinden bir laparoskopun (ışıklı ve kameralı ince bir tüp) ve özel aletlerin yerleştirildiği küçük kesiler yapılmasını içerir. Bu teknik, cerrahların büyük kesilere ihtiyaç duymadan iç organları görmesine ve ameliyat etmesine olanak tanır.

Üreme tedavisi için laparoskopik cerrahi genellikle geleneksel açık cerrahiye kıyasla daha az ameliyat sonrası ağrı, daha kısa hastanede kalış süresi, daha hızlı iyileşme, gelişmiş doğurganlık ve daha küçük yara izleri ile sonuçlanır.

Gamet İntrafallopian Transferi (GIFT) ve Zigot İntrafallopian Transferi (ZIFT)

Her ikisi de daha az yaygındır ve gametlerin (GIFT) veya zigotların (ZIFT) fallop tüplerine aktarılmasını içerir. Bu prosedürler cerrahidir ve bazen IVF bir seçenek olmadığında düşünülür. 

Üreme Tedavisi Prosedürlerine Genel Bakış

Üreme tedavisi çoğunlukla kendi kendini motive etmeyi gerektirir. Cerrahınızla her zaman iletişim halinde olsanız bile, stres yapmamalı veya depresif hissetmemelisiniz. Tedaviye genel bir bakış aşağıdaki gibi özetlenebilir:

  • İlk konsültasyondan sonra cerrahınız, pelvik ultrasona ek olarak hormon seviyelerini, yumurtlamayı ve yumurtalık rezervini kontrol etmek için doğurganlık kan testleri gibi bir dizi test yapacaktır. Ek olarak, sperm sayısını, hareketliliğini ve morfolojisini değerlendirmek için semen analizi yapılır.
  • İnfertilite değerlendirme sonuçlarına dayanarak, cerrahınız cerrahi ve cerrahi olmayan yöntemleri, yaşam tarzı değişikliklerini, ilaç tedavisini içerebilecek bir tedavi planı oluşturacaktır. İlaç tedavisi sırasında aşağıdaki destekleri doktorunuz önerebilir:
    • Luteal faz desteği
    • LH hormonu
    • GnRH analogları
    • Human koryonik gonadotropini çatlatma iğnesi
    • HCG enjeksiyonu
    • Gonadotropin releasing hormon agonistleri GnRHa veya bir diğer adıyla GnRH antagonistleri
  • Üreme tedavisi prosedürü tamamlandıktan sonra, işlem sonrası bakım aşamasından geçeceksiniz. Bu dönemde ilaç almanız gerekebilir.
  • Üreme tedavisinden birkaç hafta sonra endometrium tabakası yenilecektir. Bu dönemde gebelik testleri planlanacaktır. 

Ovülasyon Nedir?

Ovülasyon faz nedir sorusunun cevabı basitçe; adet döngünüzün bir parçası olan ve olgunlaşmış yumurtanın yumurtalıktan salınarak döllenmeye hazır hale geldiği süreç olarak açıklanabilir. Hamile kalma dönemi planlandığı sırada, doktorunuz ovulasyon testi kullanılır.

Yumurta takibi nasıl yapılır?

Öncelikle yumurta takibi nedir sorusuyla başlamak gerekir. Yumurta takibi üreme tedavisi sırasında yumurta gelişiminin ultrasonografi ve hormon testleri ile takip edilmesi sürecidir. Bu süreçte vücudunuzdaki LH hormunu artışı tespit edilir. Bu test ile, ovülasyon ne zaman gerçekleşecek bilgisi edinilir. 

SSS

Üreme tedavisine nasıl başlarım?

Üreme tedavisinde ilk adım, doğurganlık uzmanınızdan veya üreme endokrinoloğunuzdan bir randevu almaktır. İlk konsültasyon sırasında uzmanınız tıbbi geçmişinizi değerlendirir. Hem siz hem de eşiniz için gerekli doğurganlık testleri yapılır ve sonuçlara göre potansiyel tedavi seçeneklerini tartışılır.

Hamile kalmak için en iyi üreme tedavisi nedir?

Bir tedaviyi en iyi olarak belirtmek mümkün değildir. Çünkü gebelik elde etmek için uygulanacak tedavi, kısırlık nedenleri, ovulasyon hesaplama kriterleri, yaş, cinsiyet veya genel sağlık koşulları gibi durumlara bağlıdır. İhtiyaçlarınıza göre cerrahınız cerrahi ve cerrahi olmayan yöntemler sunabilir.

Üreme tedavisi ne kadar?

Üreme tedavisi fiyatı, tedavi tekniğinin türüne, cinsiyetinize, sürecin zorluğuna, özel ihtiyaçlarınıza vb. bağlı olarak değişir. Doğurganlık sorunlarını teşhis etmenin yanı sıra, cerrahınızın toplam maliyeti de değiştirecek bir doğurganlık kontrol testi yapması gerekir. Bu nedenle, tedavi için bir bütçe paylaşmak zordur. Yaklaşık bir bütçe elde etmek için doktorunuza danışmalısınız.

TEDAVİLER